کد مطلب:26063 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:26

گنجینه پرسمان » اديان و مکاتب

با توجه به آيههاي 83 تا 85 و 94 سورة طه، آيا حضرت موسي7 مرتكب خطا نشد، چون در نهايت به گمراهي جامعه ختم شد؟ و آيا وحدت جامعه مهمتر از دين است؟

حضرت موسي7 با افراد برگزيده از بني اسرائيل به سوي كوه طور، ميعادگاه پرورگار حركت كردند. آنچنان آتش و جذبة عشق خدا ومناجات با پروردگار در درون موسي شعلهور بود كه در حركت شتاب نمود و پيش از ديگران به ميعادگاه رسيد. در آن جا خداوند به او فرمود: وَ مَآ أَعْجَلَكَ عَن قَوْمِكَ يَـَمُوسَيَ ;(طه،83) اي موسي، چه چيز سبب شد كه از قومت پيشيگيري و ]براي آمدن به كوه طور[ عجله كني. موسي پاسخ داد: قَالَ هُمْ أُوْلاَ َّءِ عَلَيََّ أَثَرِي وَ عَجِلْتُ إِلَيْكَ رَبِّ لِتَرْضَيَ ;(طه،84) پروردگارا، آنان در پي منند، و من به سوي تو شتاب كردم، تا از من خشنود شوي.

عجلة حضرت موسي خطا و گناهي نيست، بلكه به خاطر عشق مناجات با پروردگار بود و مشتاق بود هر چه زودتر احكام و قوانين الهي را بگيرد و به مردم برساند تا از اين راه رضايت خداوند را بهتر جلب كند، بنابراين، عجله حضرت موسي7 خطا و گناهي نبود.

به گمان بنياسرائيل مدت اقامت موسي در كوه طور سيروز بود، ولي آن حضرت چهل روز ماند. در اين چند روز پاياني اقامت آن حضرت، سامري گوسالهاي از طلا ساخت، كه صدا ميكرد و گفت: اين خداي شما و موسي است، و از اين راه، بنياسرائيل گمراه شدند، خداوند موسي را پيش از بازگشت از كوه طور از گمراهي بني اسرائيل باخبر كرد و به او فرمود: قَالَ فَإِنَّا قَدْ فَتَنَّا قَوْمَكَ مِن بَعْدِكَ وَ أَضَلَّهُمُ السَّامِرِيُّ ;(طه،85) فرمود: در حقيقت ما قوم تو را پس از ]عزيمت[ تو آزموديم و سامري آنان را گمراه ساخت.

حضرت موسي از گمراهي بنياسرائيل خشمگين و اندوهناك شد; زيرا سالها براي هدايت آنان رنج و زحمت كشيده بود، و آنان در كمتر از ده روز همه چيز را فراموش كردند و گوساله پرست شدند. آن حضرت با همان خشم واندوه به سوي قوم خود بازگشت و به برادرش هارون گفت: اي هارون، چرا هنگامي كه ديدي آنان گمراه شدند، از من پيروي نكردي؟ يعني چرا از روش من در شدت عمل نسبت به بت پرستي پيروي نكردي؟ آيا فرمان مرا عصيان نمودي؟

هارون در پاسخ گفت: قَالَ يَبْنَؤُمَّ لاَتَأْخُذْ بِلِحْيَتِي وَ لاَبِرَأْسِيَّ إِنِّي خَشِيتُ أَن تَقُولَ فَرَّقْتَ بَيْنَ بَنِيَّ إِسْرَ ََّءِيلَ وَ لَمْ تَرْقُبْ قَوْلِي ;(طه،94) اي پسر مادرم، نه ريش مرا بگير و نه ]موي[ سرم را، من ترسيدم بگويي: ميان بنياسرائيل تفرقه انداختي و سخنم را مراعات نكردي.

اين سخن هارون بيان علت جلوگيري از گوساله پرستي است. اگر هارون ميخواست در برابر گوساله پرستان مقاومت كند، تنها افراد اندكي از او پيروي ميكردند و اين سبب ميشد، بني اسرائيل دو دسته شوند، يك دسته مؤمن ومطيع، و دستة ديگر مشرك و نافرمان، و اين دو دستگي باعث ميشد وحدت ظاهري بنياسرائيل از بين برود و چه بسا به كشتار بينجامد، و اين با سفارش حضرت موسي به اصلاح سازگار نبود، و اگر بنياسرائيل دو دسته ميشدند، حضرت موسي اعتراض ميكرد كه چرا سفارش مرا رعايت نكردي و ميان بني اسرائيل تفرقه افكندي.

حضرت موسي با اين برخورد با هارون، خواست بي گناهي او را براي همه روشن سازد.

بيشك دين، و حفظ آن مهم است، حفظ وحدت براي حفظ دين است. اگر ميان بنياسرائيل تفرقه ميافتاد، به جنگ و خونريزي ميانجاميد و اساس دين از بين ميرفت. بنابراين هارون تمام تلاش خود را براي جلوگيري از گوسالهپرستي، تا آن جا كه وحدت شكسته نشود، انجام داد.(ر.ك: تفسير الميزان، علامه طباطبايي، ج 14، ص 190 ـ 198، دفتر انتشارات اسلامي، قم / تفسير نمونه، آيت الله مكارم شيرازي و ديگران، ج 13، ص 267 ـ 292، دار الكتب الاسلاميه.)